Parczew (dawniej Parczów), należy do najstarszych miast Lubelszczyzny. Jak podaje Jan Długosz, osada o tej nazwie istniała już w XIII wieku.
Prawa miejskie otrzymał Parczew w 1401 roku z rąk Władysława Jagiełły i wkrótce zaczął się szybko rozwijać. Rozkwit miasta za Jagiellonów nastąpił głównie dzięki położeniu na pograniczu ziem Polski i Litwy oraz na szlaku komunikacyjnym z Krakowa do Wilna. W 1413 roku, na zjeździe w Horodle, Parczew został wyznaczony na miejsce zjazdów polsko - litewskich i sejmów. Stał się odtąd ważnym ośrodkiem życia politycznego kraju. Tu gościli kolejno wszyscy królowie z dynastii Jagiellonów. Tu zapadło wiele ważnych dla obu krajów ustaleń. Ostatni sejm parczewski odbył się w 1564 roku za Zygmunta Augusta.
Omawiano sprawę dalszej unii z Litwą. Na zakończenie obrad odbyło się przyjęcie przez króla i senat uchwał soboru trydenckiego, dzięki czemu Polska uniknęła walk religijnych. W XV -XVII wieku, Parczew był siedzibą niegrodowego starostwa. Jako miasto warowne posiadał trzy bramy: Lubelską, Chełmską i Łomaską. Tuż obok miasta wznosiła się królewska rezydencja zwana Zamkiem. W rynku stał Ratusz. Miasto posiadało dwie łaźnie, cztery młyny oraz kilka browarów. Miało też prawo składu na sól. W XVI wieku znajdowały się tu trzy kościoły, cerkiew i synagoga, a także szkoła i szpital. Wraz z wygaśnięciem dynastii Jagiellonów następuje zanik świetności Parczewa. W czasach panowania ostatniego króla polskiego Stanisława Augusta, miasto zaczęło dźwigać się z upadku. Wzrosła liczba mieszkańców, nastąpiło ożywienie rzemiosła i handlu. Niebawem przyszły zabory, które ponownie zahamowały rozwój.
Pewien wpływ na ożywienie miasta miało przeprowadzenie w 1898 roku linii kolejowej z Lublina do Łukowa. W latach międzywojennych Parczew rozwijał się powoli i nieco przekroczył liczbę 10 tysięcy mieszkańców.
10 września 1939 roku miasto było bombardowane prze niemieckie samoloty. Pod koniec września w Parczewie i okolicy zatrzymała się Samodzielna Grupa Operacyjna "Polesie", dowodzona przez generała F. Kleeberga. W dniach 23 i 30 września w pobliżu Parczewa, pod Jabłoniem i Milanowem, żołnierze tego ugrupowania stoczyli krwawe walki z nacierającą od wschodu Armią Czerwoną. Miasto i okoliczne wsie były wielokrotnie bombardowane przez sowieckie samoloty. 7 października do Parczewa wkroczyli Hitlerowcy.
W latach okupacji, Parczew był silnym ośrodkiem konspiracyjnym. Położone w pobliżu Lasy Parczewskie stanowiły bazę dla wielu różnych ugrupowań partyzanckich. Dnia 22 lipca 1944 roku Parczew został wyzwolony przez wojska radzieckie i współdziałający z nimi miejscowy garnizon AK. Już we wrześniu 1944 roku utworzono w Parczewie gimnazjum, a w kilka lat później szkołę zawodową.
Pierwsze lata powojenne były dość trudne. Na ożywienie gospodarki i aktywność mieszkańców wpłynęło dopiero utworzenie w 1955 roku powiatu parczewskiego. Miasto zaczęło rozbudowywać się. Wybudowano siedzibę dla urzędów: powiatowego i miejskiego, przychodnię lekarską, szpital, liceum i szkoły podstawowe. Wybudowano szereg nowych ulic, zmodernizowano już istniejące. W szybkim tempie rozwijało się budownictwo mieszkaniowe. Powstały zakłady przemysłowe i obiekty użyteczności publicznej. W roku 1978 miasto zostało odznaczone Krzyżem Grunwaldzkim II klasyOd pierwszego stycznia 1999 roku Parczew stał się ponownie siedzibą powiatu parczewskiego.
W roku 2001 miasto obchodziło swoje 600-lecie. Zorganizowany został cykl imprez uświetniających tę ważną rocznicę.
Organizacją jubileuszu zajmował się powołany przez Radę Miasta i Gminy Komitet Organizacyjny Obchodów 600-lecia Parczewa.
Dzeje miasta
- Szczegóły